Kocioł gazowy kondensacyjny – jak ustawić aby działał optymalnie i ekonomicznie (2023).

W skrócie zasada działania kotła gazowego kondensacyjnego opiera się na wykorzystaniu ciepła powstałego podczas spalania gazu do ogrzania wody, która jest przepompowywana przez system grzewczy. Gazy spalinowe, które powstają podczas spalania w takim kotłe, są schładzane w wymienniku ciepła, co powoduje kondensacje zawartej w nich pary wodnej. W czasie tego procesu uzyskiwana jest dodatkowa energia, która jest przekazywana do systemu grzewczego. Dzięki temu kocioł kondensacyjny jest bardziej efektywny w zużyciu paliwa i daje większe oszczędności energetyczne w porównaniu z tradycyjnymi kotłami gazowymi niekondensacyjnymi.
W ostatnim czasie kocioł gazowy kondensacyjny jest jednym z najbardziej popularnych urządzeń do ogrzewania pomieszczeń. Dzięki swojej skuteczności i oszczędności energii, coraz więcej osób decyduje się na jego zakup. Jednakże, aby cieszyć się jego pełną funkcjonalnością, należy wiedzieć, jak optymalnie go ustawić. W tym artykule przedstawimy kilka porad na ten temat.

• SPIS TREŚCi:
  1. Początki z kotłem gazowym kondensacyjnym.
  2. Błędne rozpoznanie.
  3. Moc o co tu chodzi? Jak ustawić kocioł gazowy kondensacyjny?
  4. Najważniejsza moc minimalna.
  5. Taktowanie kotła gazowego kondensacyjnego.
  6. Jak ustawić kocioł gazowy kondensacyjny aby ograniczyć taktowanie?
  7. Sprawność kotła gazowego kondensacyjnego.
  8. Czy warto obniżać temperaturę na noc w pomieszczeniach?
  9. Podsumowanie.

Początki z kotłem gazowym kondensacyjnym.

Tytułowe pytanie: „Jak ustawić kocioł gazowy kondensacyjny?”. Na pewno spędza sen z powiek osobom, które zainstalowały w swoim domu czy mieszkaniu kocioł gazowy potocznie zwanym przez niektórych (choć niepoprawnie) piecem gazowym. Większa część z osób, po kilku dniach od uruchomienia instalacji, zaczyna biegać do gazomierza i sprawdzać dobowe zużycie paliwa. Nasz instalator powinien być elokwentny i dobrać nam kocioł o odpowiednich parametrach do naszej instalacji, a następnie odpowiednio go skonfigurować oraz zrobić to dobrze. W takim przypadku, możemy być spokojni . Znając jednak realia naszego świata, nie zdarza się to zbyt często. Sam doświadczyłem sytuacji odwrotnej niestety.

Błędne rozpoznanie.

Często spotykana zasada w domach czy mieszkaniach modernizowanych. Postanowiliśmy przejść na ekologiczne ogrzewanie, więc szukamy „fachowca”, który nam doradzi i zainstaluje kocioł gazowy nowej generacji, wytłumaczy i pokaże jak ustawić taki kocioł. Na tym etapie pierwszy błąd to taki, że fachowiec zwykle na „oko” dobiera nam parametry kotła i często robi to, na tak zwany „zapas”.

Zawsze starajmy się dobierać moc kotła to potrzeb energetycznych budynku.

Moc o co tu chodzi? Jak ustawić kocioł gazowy kondensacyjny?

Po wybraniu producenta kotła, przychodzi czas na wybranie mocy kotła. I tu zaczyna się zabawa. Zwykle dostajemy propozycje kotła mocno przewymiarowanego, co w wypadku kotła jednofunkcyjnego, jest zupełnym bezsensem. Czemu tak się dzieje? Sam nie wiem. Niektórzy twierdzą, że instalatorzy mają większe profity ze sprzedaży kotłów z dużą mocą. Ile w tym prawdy, to nie mam pojęcia. Można sobie tylko gdybać.

Najważniejsza moc minimalna.

Rzecz, na którą w pierwszej kolejności powinniśmy zwrócić uwagę, to moc minimalna kotła. Dlaczego jest tak ważna? A no dlatego, że moc maksymalną możemy sobie sami ograniczyć w menu ustawień kotła gazowego, natomiast mocy minimalnej już nie. Im mamy mniejszą moc minimalną, tym możemy sobie bardziej dostosować kulturę pracy kotła do naszej instalacji grzewczej. Zwłaszcza, gdy mamy niedużą powierzchnię do ogrzania, a zład wody w instalacji jest stosunkowo niewielki. Żeby to bardziej zobrazować, wyobraźmy sobie taką sytuację.

Posiadamy kocioł o mocy minimalnej 7 kW a maksymalnej na przykład 24 kW oraz mamy mały domek lub mieszkanie. W pomieszczeniach zastosowaliśmy ogrzewanie grzejnikowe, a łączna moc kaloryferów przy temperaturze na przykład 50 stopni wynosi 5 kW. Nasz kocioł rozpoczyna pracę. Temperaturę wody na zasilaniu kotła ustawiliśmy na 50 stopni.

Na początku palnik działa z pełną mocą. Im bliżej temperatura zbliża się do zadanych 50 stopni, palnik zaczyna modulować i zmniejszać moc. Schodzi do 7 kW i niżej już zejść nie może. W tym momencie kocioł osiągnął swoją moc minimalną i z tego powodu teraz zaczyna się dziać ciekawa rzecz. Nasze grzejniki przy temperaturze wody 50 stopni Celsjusza mogą odebrać moc 5 kw, a kocioł w tym czasie dostarcza moc 7 kw. Pojawia się nadwyżka mocy i temperatura na kotle szybko zaczyna przekraczać 50 stopni i w zależności od histerezy, sterownik kotła wyłącza palnik (pompa wody pracuje) i czeka, aż temperatura wody się obniży o kilka stopni, a następnie palnik odpala i tak w kółko.

Taktowanie kotła gazowego kondensacyjnego.

Kocioł wchodzi w cykl częstych załączeń i wyłączeń kotła. Tym częstszych, im nadwyżka mocy jest większa. Jeśli częstotliwość takich cykli jest bardzo duża, wtedy taki tryb pracy nazywany jest taktowaniem. Nie muszę chyba pisać, że taka praca nie należy do efektywnych, a tym bardziej ekonomicznych.

Jak ustawić kocioł gazowy kondensacyjny aby ograniczyć taktowanie?

Jeśli niestety staliśmy się posiadaczem kotła ze zbyt dużą mocą minimalną, musimy próbować jakoś temu zaradzić. Sam posiadam taki kocioł i przedstawię wam, jak ja wyeliminowałem taktowanie do minimum.

Moja instalacja składa się wyłącznie z grzejników. Przepływy w grzejnikach są wyregulowane. Kocioł posiada moc minimalną niecałe 7 kW. Zainstalowany mam zewnętrzny czujnik temperatury, potocznie nazywany „pogodówką” oraz prosty bezprzewodowy sterownik pokojowy typu włącz/wyłącz firmy Salus. Histereza na tym sterowniku to 1 stopień. Recenzję tego regulatora pokojowego oraz porady użytkowe można znaleźć w moim wpisie o regulatorze pokojowym Salus.

Teraz podstawowa zasada. Przy takiej konfiguracji musimy tak ustawić kocioł gazowy i dążyć do tego, aby po tym jak sterownik pokojowy da sygnał „grzać”, to kocioł powinien się załączyć i działać nieprzerwanie ( bez wygaszeń palnika) do momentu, aż sterownik pokojowy da sygnał „koniec grzania”.

Teraz, jak to uzyskać. Najprostszy sposób, to ustawić bardzo wysoką temperaturę na kotle. Jednak takie postępowanie, w dobie kotłów gazowych kondensacyjnych, jest mało logiczne i przede wszystkim nie ekonomiczne. Jest też mało komfortowe. Podczas pracy grzejniki są bardzo gorące, następnie robią się zimne i tak w kółko. Raz jest nam za gorąco, raz za zimno.

Sprawność kotła.

Jak wiemy, kotły gazowe kondensacyjne największą sprawność osiągają przy niskich temperaturach czynnika grzewczego zwykle 30 – 40 stopni Celsjusza. Użytkownicy ogrzewania podłogowego są w tym wypadku w bardziej komfortowej sytuacji. Jak wiadomo, taki typ instalacji potrzebuje niskich temperatur czynnika grzewczego. Maksymalna temperatura kondensacji dla gazu ziemnego to około 57 stopni Celsjusza. Jednak im mniej, tym większa kondensacja, a tym samym większa sprawność kotła.

Musimy więc tak dobrać temperaturę zasilania centralnego ogrzewania, aby była ona możliwie niska, ale jednocześnie dogrzała nam dom do temperatury ustawionej na sterowniku pokojowym w rozsądnym czasie i co, bardzo ważne nie powodowała nam taktowania kotła w pojedynczym cyklu grzania. Każdy dom jest inny i musimy to zrobić doświadczalnie. Jeśli posiadamy czujnik temperatury zewnętrznej, tym samym sposobem dobieramy krzywą grzewczą. Więcej o krzywej grzewczej na przykładzie kotła firmy ACV napisałem we wpisie: Krzywa grzewcza w kotle gazowym kondensacyjnym ACV Kompakt

Czy warto obniżać temperaturę na noc w pomieszczeniach?

Według mnie nie warto. Jeśli już koniecznie chcemy, to możemy zmniejszyć jej wartość maksymalnie o jeden stopień Celsjusza. Osobiście wyznaję zasadę, że najlepiej jest utrzymywać względnie stałą temperaturę przez całą dobę. Znaczne obniżenie temperatury nocnej spowoduje długą przerwę w pracy kotła, która doprowadzi do znacznego wychłodzenia przegród w domu. Przegrody, jak wiadomo, zwłaszcza murowane, mają sporą bezwładność cieplną. Dłużej się nagrzewają i dłużej się wychładzają. Taka wychłodzona przez noc ściana, z rana,  będzie emanować chłodem, mimo że powietrze w pomieszczeniu będzie już ogrzane. Przy takim podejściu, odczujemy bardzo kiepski komfort termiczny. Z punktu ekonomicznego też nie będzie to dla nas korzystne. To, co zaoszczędzimy w nocy, nad ranem nadrobimy, czasem nawet z nawiązką. Takie spostrzeżenia opieram na swoich doświadczeniach i eksperymentowaniu z ustawieniami kotła, na przestrzeni kilku ostatnich sezonów grzewczych.

Podsumowanie.

Myślę, że opisałem to dość zrozumiale. Według mnie są to tak naprawdę takie podstawy podstaw, od których należy zacząć naszą przygodę z kotłami gazowymi. Pozwolą one nam zacząć odpowiadać na pytanie: ” Jak ustawić kocioł gazowy kondensacyjny?”. Pamiętajmy też jednak, że na ilość spalanego gazu, bardzo duży wpływ ma jakość ocieplenia budynku.
Zapraszam także do mojego wpisu prezentującego prosty kalkulator zużycia gazu ziemnego przez kocioł kondensacyjny.
Jeśli w najbliższym czasie, zamiarujemy dokonać zakupu kotła gazowego kondensacyjnego, warto sprawdzić aktualne ceny w porównywarce internetowej.

Zapraszam, także wszystkich do dzielenia się swoimi doświadczeniami z gazowymi kotłami kondensacyjnymi w komentarzach pod artykułem oraz na grupę na Facebooku: Kotły oraz ogrzewanie gazowe – wymiana doświadczeń .